Zowel wespen als bijen steken als ze zich bedreigd voelen. Maar ken jij het verschil tussen een bijen- en een wespensteek? Leer de verschillende soorten reacties kennen en hoe je best hulp kan bieden na een steek van bijen of wespen. Ontdek ook wanneer je bij een bijen- of wespensteek best een dokter contacteert.

Wie heeft het gedaan?

Zowel bijen als wespen kunnen steken. Er zijn echter enkele belangrijke verschillen:

Bijen hebben een behaard lichaam en een angel met weerhaken. Ze steken alleen als ze zich bedreigd voelen. De angel met gifblaas blijft achter in de huid en de bij sterft af. De gifblaas kan tot een minuut na de steek blijven doorgaan met het pompen van gif. Snel verwijderen is de boodschap.

Wespen zijn geel-zwart gestreept en hebben een smalle taille. Wespen zijn agressiever en steken sneller, zeker als ze zich bedreigd voelen. Wild om je heen slaan, heeft dan ook een averechts effect. De angel van een wesp blijft niet in de huid achter waardoor ze meerdere malen na elkaar kan steken. Let op want wespen kunnen in grote aantallen aanvallen als ze verstoord worden.

Symptomen

Wespen en bijen spuiten hun gif onderhuids in wat zorgt voor een lokale reactie. Ter hoogte van de slijmvliezen en het gezicht verspreidt het gif zich veel sneller waardoor de reactie daar heviger is. Een lokale reactie verdwijnt meestal enkele uren na de bijen- of wespensteek en kenmerkt zich door:

• ·         Roodheid
• ·         Zwelling
• ·         Lichte verharding
• ·         Pijn
• ·         Jeuk

Bij iedere steek wordt er een kleine hoeveelheid gif in het lichaam gebracht. Als er sprake is van meerdere steken door wespen of bijen, komt er een grotere hoeveelheid gif in het lichaam met een ernstige algemene reactie of toxische reactie tot gevolg:

• ·         Vochtophoping
• ·         Vermoeidheid
• ·         Braken of braakneigingen
• ·         Hoofdpijn
• ·         Lage bloeddruk
• ·         Stuipen
• ·         Bewusteloosheid

Een volwassene die meer dan 20 steken krijgt, moet naar het ziekenhuis! Kinderen moeten al vanaf 5 steken naar het ziekenhuis.

Naast deze twee reacties is er ook nog de allergische reactie. Sommige mensen zijn immers allergisch voor het gif van bijen of wespen en reageren heel heftig. Eén steek kan al een levensbedreigende reactie uitlokken. Alle informatie hierover staat gegroepeerd in het blogbericht ‘Wespen en bijen – Allergie’.

Eerste hulp en behandeling

1. Controleer of er een angel is achtergebleven in de huid. Verwijder deze zo snel mogelijk met een schrapende beweging evenwijdig met de huid. Zo wordt de gifklier niet ingedrukt. Gebruik nooit een pincet.
2. Zuig krachtig aan de plaats van de steek en spuw uit of gebruik een uitzuigpompje.
3. Verwijder ringen en armbanden bij een steek in de hand.
4. Reinig de bijen- of wespensteek met water en zeep en ontsmet.
5. Koel de steekplaats met natte doeken of ijs.
6. Smeer eventueel lokaal een product voor insectenbeten.
7. Als er veel pijn is, kan een pijnstiller ingenomen worden.
8. Als een persoon weet dat hij ernstig allergisch reageert, heeft hij mogelijk medicijnen bij. Laat de persoon bij voorkeur zelf zijn medicijnen toedienen;

In de apotheek kan je een uitzuigpompje vinden alsook verschillende producten om jeuk en pijn bij insectenbeten te verzachten. Laat u adviseren door uw apotheker over welk middel het meest geschikt is voor u of uw kind.

Naar de dokter?

Over het algemeen is een steek door bijen of wespen ongevaarlijk en vermindert de reactie na enkele uren. In bepaalde gevallen is het echter raadzaam om een arts te raadplegen:

• ·         Een steek in de mond of de keel
• ·         Een lokale reactie die in de dagen na de steek sterk uitbreidt
• ·         Algemene symptomen zoals koorts en/of rillingen
• ·         Een allergische reactie
• ·         Meerdere steken door een bij of wesp
• ·         Symptomen op afstand van de steekplaats